Informacje o uprawnieniach wyborców z niepełnosprawnością i osób, które najpóźniej w dniu wyborów ukończą 60 lat

Głosowanie w lokalu wyborczym przy użyciu nakładki na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille'a

W lokalu wyborczym wyborca z niepełnosprawnościami może także głosować przy użyciu nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille'a.

W dniu wyborów obwodowa komisja wyborcza wraz z kartami do głosowania wyda wyborcy z niepełnosprawnością, na jego prośbę, nakładki na karty do głosowania. Po oddaniu głosu wyborca obowiązany jest zwrócić komisji obwodowej nakładki na karty do głosowania.

Korzystanie z pomocy innej osoby w trakcie głosowania w lokalu wyborczym

Wyborcy z niepełnosprawnością, na jego prośbę, może pomagać w głosowaniu w lokalu wyborczym inna osoba, w tym także niepełnoletnia. Pomoc ta może mieć tylko techniczny charakter; nie może ona polegać na sugerowaniu wyborcy sposobu głosowania lub na głosowaniu w zastępstwie tego wyborcy. Dopuszczalne jest, aby na życzenie wyborcy z niepełnosprawnością w pomieszczeniu za zasłoną przebywała osoba udzielająca pomocy. Osobą tą nie może być członek komisji, mąż zaufania ani obserwator społeczny lub międzynarodowy.

Obwodowa komisja wyborcza jest obowiązana, na prośbę wyborcy z niepełnosprawnością, do przekazania ustnie treści obwieszczeń wyborczych w zakresie informacji o komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz zarejestrowanych kandydatach i listach kandydatów.

Prawo do głosowania korespondencyjnego

Głosować korespondencyjnie mogą wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 44), w tym także wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego o:

1. całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2, i niezdolności do samodzielnej egzystencji, ustalone na podstawie art. 13 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. о emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251, 1429, 1672);
2. niezdolności do samodzielnej egzystencji, ustalone na podstawie art. 13 ust. 5 ustawy wymienionej w pkt 1;
3. całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy wymienionej w pkt 1;
4. o zaliczeniu do I grupy inwalidów;
5. o zaliczeniu do II grupy inwalidów;
6. a także osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.

Głosować korespondencyjnie mogą również wyborcy: 

1. podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych; 
2. którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 60 lat.

Głosować korespondencyjnie można tylko w kraju.

Zamiar głosowania korespondencyjnego powinien być zgłoszony przez wyborcę z niepełnosprawnością komisarzowi wyborczemu najpóźniej w 13. dniu przed dniem wyborów tj. do 25 marca 2024 r.

Zgłoszenie zamiaru głosowania korespondencyjnego dotyczy również ewentualnego ponownego głosowania (tzw. II tura) w wyborach burmistrza. W przypadku przeprowadzenia ponownego głosowania wyborca, który nie zgłosił zamiaru głosowania korespondencyjnego przed pierwszym głosowaniem, może po dniu pierwszego głosowania zgłosić komisarzowi wyborczemu zamiar głosowania korespondencyjnego, najpóźniej w 10 dniu przed dniem głosowania tj. do 11 kwietnia 2024 r.

Wyborca podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych może zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego 
najpóźniej w 5. dniu przed dniem wyborów tj. do 16 kwietnia 2024 r. Natomiast wyborca, który rozpocznie podleganie obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych po tym terminie, może zgłosić ten zamiar najpóźniej w 2. dniu przed dniem wyborów tj. 19 kwietnia 2024 r.

Zgłoszenie może być dokonane:

1. ustnie;
2. na piśmie utrwalonym w postaci:
   1. papierowej, opatrzonym własnoręcznym podpisem,
   2. elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej na stronie internetowej gov.pl, po uwierzytelnieniu tej osoby.;
3. telefonicznie – w przypadku wyborcy z niepełnosprawnością oraz wyborcy podlegającego w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych.

Zgłoszenie głosowania korespondencyjnego powinno zawierać nazwisko i imię (imiona), numer PESEL wyborcy, oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie, oraz adres, na który ma być wysłany pakiet wyborczy.

Zamiar głosowania korespondencyjnego powinien zostać zgłoszony do Komisarza Wyborczego w Opolu I najpóźniej do dnia 25 marca 2024 r., z wyjątkiem wyborcy podlegającego w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych, który zamiar głosowania zgłasza do dnia 2 kwietnia 2024 r..

W zgłoszeniu wyborca może zażądać dołączenia do pakietu wyborczego nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille'a oraz może zamieścić lub podać adres poczty elektronicznej lub numer telefonu komórkowego oraz informację o wyrażeniu zgody na przekazanie danych do rejestru danych kontaktowych osób fizycznych, o którym mowa w art. 20h ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2023 r. poz. 57, ze zm.).

Wyborca głosujący korespondencyjnie będzie ujęty w spisie wyborców w obwodzie głosowania właściwym dla jego stałego miejsca zamieszkania (zgodnie z adresem ujęcia w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania).

Wyborca, nie później niż 6. dnia przed dniem wyborów, otrzyma pakiet wyborczy, który zostanie doręczony przez przedstawiciela Poczty Polskiej wyłącznie do rąk własnych wyborcy, po okazaniu dokumentu potwierdzającego tożsamość i pisemnym pokwitowaniu odbioru.

Jeżeli wyborca nie może potwierdzić odbioru, doręczający sam stwierdzi datę doręczenia oraz wskaże odbierającego i przyczynę braku jego podpisu.

Wyborca podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych, otrzyma pakiet wyborczy nie później niż 2. dnia przed dniem wyborów. Pakiet zostanie doręczony do drzwi mieszkania lub innego lokalu, w którym przebywa wyborca, przy zachowaniu środków ochrony osobistej.

W przypadku nieobecności wyborcy pod wskazanym adresem doręczający umieści zawiadomienie o terminie powtórnego doręczenia w skrzynce na listy lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania. Termin powtórnego doręczenia nie może być dłuższy niż 1 dzień od dnia pierwszego doręczenia

W skład pakietu wyborczego przekazywanego wyborcy wchodzą: 

• koperta zwrotna, 
• karty do głosowania,
• koperta na karty do głosowania,
• oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na kartach do głosowania,
• instrukcja głosowania korespondencyjnego i ewentualnie nakładka na kartę do głosowania sporządzona w alfabecie Braille'a — jeżeli wyborca zażądał jej przesłania.

Na karcie do głosowania wyborca oddaje głos, w sposób określony w informacji znajdującej się w dolnej części karty do głosowania.

Po oddaniu głosu karty do głosowania należy umieścić w kopercie z napisem „Koperta na kartę do głosowania” i kopertę tę zakleić. Niezaklejenie koperty na kartę do głosowania spowoduje, że karty do głosowania nie będą uwzględnione przy ustalaniu wyników głosowania.

Zaklejoną kopertę na kartę do głosowania należy włożyć do koperty zwrotnej zaadresowanej na adres obwodowej komisji wyborczej.
Następnie należy wypełnić oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu, na którym należy:

1. wpisać miejscowość i datę jego sporządzenia,
2. własnoręcznie podpisać się

Oświadczenie wkłada się do koperty zwrotnej (z adresem obwodowej komisji wyborczej). Niewłożenie oświadczenia do koperty zwrotnej lub niepodpisanie go spowoduje, że karty do głosowania nie będą uwzględnione przy ustalaniu wyników głosowania.

Kopertę zwrotną zawierającą:

1. zaklejoną kopertę z kartą do głosowania;
2. podpisane oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu

należy zakleić i przekazać przedstawicielowi Poczty Polskiej.
Przedstawiciel Poczty Polskiej odbierze zamkniętą kopertę zwrotną od wyborcy z niepełnosprawnością i wyborcy, który najpóźniej w dniu głosowania ukończył 60 lat, którzy otrzymali pakiet wyborczy, na podstawie okazanego przez nich dokumentu potwierdzającego tożsamość. 

Odbiór następuje za pokwitowaniem najpóźniej w:

1. dniu wyborów, jeżeli wyborca w momencie doręczania pakietu wyborczego zgłosił potrzebę jej odbioru, pod adresem wskazanym przez tego wyborcę;
2. przedostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień wyborów – w palcówce Poczty Polskiej usytuowanej na obszarze gminy, w której wyborca jest ujęty w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania;
3. trzecim dniu roboczym poprzedzającym dzień wyborów w dowolnej placówce Poczty Polskiej.

Wyborca z niepełnosprawnością oraz wyborca, który najpóźniej w dniu głosowania ukończył 60 lat może w dniu wyborów, do czasu zakończenia głosowania, osobiście dostarczyć kopertę zwrotną do obwodowej komisji wyborczej, której adres znajduje się na kopercie zwrotnej.

Wyborca podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych przekazuje, najpóźniej w dniu wyborów, przedstawicielowi Poczty Polskiej zamkniętą kopertę zwrotną pod adresem, pod który doręczono mu pakiet wyborczy, przy zachowaniu środków ochrony osobistej.

Głosować korespondencyjne nie mogą wyborcy umieszczeni w spisach wyborców w:

• obwodach głosowania utworzonych w zakładach leczniczych,
• domach pomocy społecznej, 
• zakładach karnych, 
• aresztach śledczych,
• domach studenckich,

a także wyborcy, którzy udzielili pełnomocnictwa do głosowania.

Prawo do głosowania przez pełnomocnika

Głosować przez pełnomocnika mogą wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych  (Dz. U. z 2024 r. poz. 44), w tym także wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego o:

1. całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2, i niezdolności do samodzielnej egzystencji, ustalone na podstawie art. 13 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. о emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 poz. 1251, 1429, 1672);
2. niezdolności do samodzielnej egzystencji, ustalone na podstawie art. 13 ust. 5 ustawy wymienionej w pkt 1;
3. całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy wymienionej w pkt 1;
4. zaliczeniu do I grupy inwalidów;
5. zaliczeniu do II grupy inwalidów;

a także osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.

Ponadto głosować przez pełnomocnika mogą wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowani ukończą 60 lat.

Głosować przez pełnomocnika można tylko w kraju.

Pełnomocnikiem może być osoba posiadająca prawo wybierania.

Pełnomocnikiem nie może być:

1. osoba wchodząca w skład komisji obwodowej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania;
2. mąż zaufania;
3. obserwator społeczny;
4. osoba kandydująca w wyborach.

Pełnomocnictwo można przyjąć:

1. tylko od jednej osoby lub
2. od dwóch osób, jeżeli co najmniej jedną z nich jest wstępny (ojciec, matka, dziadek, babka, itd.), zstępny (syn, córka, wnuk, wnuczka, itd.), małżonek, brat, siostra lub osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli w stosunku do pełnomocnika.

Pełnomocnictwa udziela się przed pracownikiem Urzędu Miejskiego w Byczynie upoważnionym przez Burmistrza Byczyny do sporządzania aktów pełnomocnictwa do głosowania.

W celu sporządzenia aktu pełnomocnictwa wyborca wpisany do Centralnego Rejestru Wyborców w stałym obwodzie głosowania w Byczynie składa wniosek do Burmistrza Byczyny.

W imieniu Burmistrza wnioski o sporządzenie aktu pełnomocnictwa przyjmuje Referat Spraw Obywatelskich i Obronnych – Ewidencja Ludności, pokój nr 5 na parterze Urzędu Miejskiego w Byczynie, w godzinach Urzędowania Urzędu.

Wniosek należy złożyć najpóźniej w 9. dniu przed dniem wyborów tj. do 29 marca 2024 r. 

Akt pełnomocnictwa sporządzony przed pierwszym głosowaniem dotyczy również ponownego głosowania w wyborach wójta (burmistrza, prezydenta miasta), jeżeli będzie ono przeprowadzone. Natomiast wyborca, który nie złożył wniosku o sporządzenia aktu pełnomocnictwa przed pierwszym głosowaniem, może po dniu pierwszego głosowania złożyć wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa, najpóźniej w 9. dniu przed dniem ponownego głosowania tj. do 29 marca 2024 r.

Wniosek może być złożony: 

1. ustnie;`
2. na piśmie utrwalonym w postaci: 

1. papierowej, opatrzonym własnoręcznym podpisem, 
2. elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym,  podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej na stronie internetowej gov.pl, po uwierzytelnieniu tej osoby.

Powinien on zawierać nazwisko i imię (imiona), numer PESEL oraz adres zamieszkania zarówno wyborcy, jak i osoby, której ma być udzielone pełnomocnictwo do głosowania, oraz oznaczenie wyborów, których dotyczy pełnomocnictwo do głosowania. Wyborca we wniosku może zamieścić adres poczty elektronicznej lub numer telefonu komórkowego oraz informację o wyrażeniu zgody na przekazanie danych do rejestru danych kontaktowych osób fizycznych o którym mowa w art. 20h ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

Do wniosku należy dołączyć:

• pisemną zgodę osoby mającej być pełnomocnikiem na przyjęcie pełnomocnictwa
• kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności, jeżeli wyborca udzielający pełnomocnictwa w dniu głosowania nie będzie miał ukończonych 60 lat;

Akt pełnomocnictwa jest sporządzany z zasady w miejscu stałego zamieszkania wyborcy, chyba że wyborca we wniosku zwróci się o jego sporządzenie w innym miejscu na obszarze gminy, w której stale zamieszkuje i ujęty jest w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania.

Wyborca ma prawo cofnięcia udzielonego pełnomocnictwa. Cofnięcie pełnomocnictwa następuje przez:

1. złożenie najpóźniej na 2 dni przed dniem wyborów stosownego oświadczenia Burmistrzowi Byczyny. Oświadczenie należy złożyć w godzinach pracy urzędu;
2. doręczenie takiego oświadczenia właściwej obwodowej komisji wyborczej w dniu głosowania w godzinach od 7.00 do 21.00, pod warunkiem, że pełnomocnik jeszcze nie oddał głosu.

W imieniu Burmistrza oświadczenia o cofnięciu pełnomocnictwa przyjmuje przyjmuje Referat Spraw Obywatelskich i Obronnych – Ewidencja Ludności, pokój nr 5 na parterze Urzędu Miejskiego w Byczynie, w godzinach Urzędowania Urzędu.

Wyborca, który udzielił pełnomocnictwa może głosować osobiście w lokalu wyborczym, pod warunkiem, że wcześniej nie oddał głosu jego pełnomocnik. Głosowanie osobiste przez wyborcę powoduje wygaśnięcie pełnomocnictwa.

Pełnomocnictwa do głosowania nie może udzielić osoba, która zgłosiła zamiar głosowania korespondencyjnego.

Głosowanie w wybranym przez siebie lokalu obwodowej komisji wyborczej, w tym w lokalu dostosowanym do potrzeb osób z niepełnosprawnością

Wyborca z niepełnosprawnościami, może głosować osobiście w lokalu wyborczym w obwodzie głosowania właściwym dla jego miejsca zamieszkania. Może także głosować w wybranym przez siebie lokalu wyborczym, w tym także w lokalu dostosowanym do potrzeb osób niepełnosprawnych. W tym celu powinien on złożyć wniosek o zmianę miejsca głosowania (zmianę lokalu wyborczego).

W wyborach samorządowych wniosek o zmianę miejsca głosowania może dotyczyć wyłącznie lokalu obwodowej komisji wyborczej dostosowanego dla potrzeb osób z niepełnosprawnościami położonego w okręgu wyborczym właściwym dla adresu, pod którym wyborca jest ujęty w stałym obwodzie głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborów. Jedynie w przypadku, gdy w tym okręgu wyborczym nie ma takiego lokalu wyborczego, wniosek może dotyczyć lokalu obwodowej komisji wyborczej dostosowanego do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami położonego w innym okręgu wyborczym.

Wniosek składa się w Urzędzie Miejskim w Byczynie najwcześniej w 44. dniu a najpóźniej w 3. dniu przed dniem wyborów tj. od 23 lutego 2024 r. do 29 marca 2024 r.

Wniosek dotyczy również ewentualnego ponownego głosowania w wyborach wójta (burmistrza, prezydenta miast). W przypadku przeprowadzenia ponownego głosowania wyborca z niepełnosprawnościami, który nie złożył wniosku o zmianę miejsca głosowania (zmianę lokalu wyborczego) w wybranym przez siebie obwodzie głosowania w okręgu wyborczym właściwym ze względu na miejsce stałego zamieszkania przed pierwszym głosowaniem może po dniu pierwszego głosowania zgłosić taki wniosek dotyczący ponownego głosowania. Wniosek należy złożyć najwcześniej w 13. dniu a najpóźniej w 3. dniu przed dniem ponownego głosowania tj. od 8 kwietnia do 18 kwietnia 2024 r.

Po złożeniu powyższego wniosku wyborca zostanie skreślony ze spisu w stałym obwodzie głosowania właściwym dla adresu zameldowania na pobyt stały lub adresu stałego zamieszkania.

Informacja o lokalach obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych dostępna będzie w Biuletynie Informacji Publicznej www.bip.byczyna.pl zakładka Wybory samorządowe 2024 oraz w obwieszczeniu Burmistrza Byczyny o numerach i granicach obwodów głosowania, najpóźniej w 30. dniu przed dniem wyborów.

Wnioski przyjmuje Referat Spraw Obywatelskich i Obronnych – Ewidencja Ludności, pokój nr 5 na parterze Urzędu Miejskiego w Byczynie, w godzinach Urzędowania Urzędu..